Normaaltoestand

Er is altijd oorlog of geen oorlog. Die ervaring hadden de oude Grieken al. Ze vochten heel vaak aan de grenzen van hun polis. Er waren tijden dat ze niet vochten. De spanning laadde zich dan op voor de volgende ronde. De Grieken kenden ook oorlogen van gigantische impact met gruwelen en ontstelling. Oorlog was zowat de normaaltoestand. Oude tijden herleven, keer op keer. Rob de Wijk en wij allen verwachten dat de oorlog uitloopt op permanente oorlog in het oosten van Oekraïne. Zoals het was in Zuid-Ossetië.

Toch nog bijzonder dat die Grieken de democratie uitvonden. In de hoogtij-eeuw van de democratie voerden ze twee grootschalige oorlogen. Historieverteller Tom Holland vertelt hoe de generaals de dag voor de aanval der Perzen nog discussieerden, met diepe meningsverschillen. Dat moet de EU moed geven. We willen zo graag eenheid uitstralen. Maar het is niet zeker of het lukt en niet zeker of het helpt. Daarover kun je van mening verschillen.

Sport was ook zo'n briljante uitvinding. De Grieken die elkaar bevochten kwamen elk jaar bijeen om met elkaar te vechten. Daar troefden de poleis elkaar af met wijgeschenken voor de goden. Ze moedigden de atleten van hun polis aan. De oorlog was nu even een spelletje. Misschien waren de grote oorlogen ook een spelletje, van diezelfde goden voor wie ze hun geschenken meebrachten. Vrede speelde zich af achter de schermen. Atleten bereidden zich voor in hun gebouwen. Bezoekers zongen, zopen en naaiden in de horeca.